રાસતરંગિણી/સરિત્સુંદરી
← મધમાખ | રાસતરંગિણી સરિત્સુંદરી દામોદર બોટાદકર |
પોયણી → |
(હું તો ઈશ્વર પૂજવાને નીસરી રે લોલ-એ ઢાળ)
હું તો ડુંગર દાદાકેરી દીકરી રે લોલ,
શીળે સ્વભાવ સરિત્સુન્દરી રે લોલ;
હું તે માતપિતાને પગે પડી રે લોલ,
વહાલાને પન્થ પળી એકલી રે લોલ.
વાંકી-ચૂંકી એ વાટડી વટાવતી રે લોલ;
વચમાં અનેક ઠેસ વાગતી રે લોલ;
પડે પ્રીતમનો પન્થ નહિ પૂછવો રે લોલ,
કેડો એ નેહનો નથી નવો રે લોલ.
મળે વગડા વેરાન કૈંક વાટમાં રે લોલ,
- ગાઢા નિકુંજ ઘણા ઘાટમાં રે લોલ;
મને રે'વી તો રાત કયાંય ના ગમે રે લોલ;
- સૂરજ ને સોમ ભલે આથમે રે લોલ.
મારા ઉરમાં અખંડ એક દીવડો રે લોલ,
- ઝળકે એ પ્રેમભર્યો જીવડો રે લોલ;
મને ભીતિ જરાય નહિ ભૂતની રે લોલ,
- રાખડી બાંધેલ પુણ્ય પ્રીતની રે લોલ.
મને લૂંટારા લોક કૈંક લૂંટતા રે લોલ,
- જીવનને જો૨ કરી ઝૂંટતા રે લોલ;
તોય મોળી પડે નહિ મુસાફરી રે લોલ,
- આશાની વાટ હોય આકરી રે લોલ.
એ તો પ્રેમીના પ્રેમતણાં પારખાં રે લોલ,
- વિધિએ લલાટમાં હશે લખ્યાં રે લોલ;
કોઈ કહેશે: “વિજોગણી ! પાછાં વળો રે લોલ,
- “વહાલાનો દેશ ઘણો વેગળો રે લોલ.
“ખોળ કરતાં આયુષ્ય બધું ખૂટશે રે લોલ,
- “મનના તરંગ છેક તૂટશે રે લોલ;"
એવું કહેતાં યે લેાક નથી લાજતા રે લોલ,
- ભૂડાં શું ભાવભૂલ ભાગતા રે લોલ !
વળે પાછાં તે વ્યોમનાં વિહંગડાં રે લોલ,
- કંપીને ભાગશે કુરંગડાં રે લોલ !
- કંપીને ભાગશે કુરંગડાં રે લોલ !
વળે માયાનાં બાળ મોળાં માનવી રે લોલ,
એની શી શીખ ઉરે આણવી રે લોલ ?
રવિરથડા તે વાટ જતા નહિ મળે રે લોલ,
ચન્દાની ચાલ કદી નહિ વળે રે લોલ;
એવો વહાલપનો વેગ પાછો નહિ વળે રે લોલ,
માગ્યું મળે કે ભલે ના મળે રે લોલ.
કેાઈ કહેશે: “એ ખારભર્યો ખીજતો રે લોલ,
“ઊંડો ને અંતરે અધૂકડો રે લોલ;”
જૂઠા જગની તે જૂઠ લવે જીભડી રે લોલ,
એની ન આંખ હજી ઊઘડી રે લોલ.
ખારા-મીઠાનો ભેદ એને ખૂંચતો રે લોલ,
સ્વારથમાં સાર નથી સુઝતો રે લોલ;
એને ઊંડા અંદેશાભર્યા અંતરે રે લોલ,
કુડી એ કલ્પના કર્યા કરે રે લોલ.
એવો જગનો ખારો તે મારો મીઠડો રે લોલ,
કપટી જાણે શું એનો કોયડો રે લોલ;
ઘેલી દુનિયા તો દોષ રહી દેખતી રે લોલ;
ઉરના એ રંગને ઉવેખતી રે લોલ.
ભોળા હૈયાને એ હશે ભમાવતી રે લોલ,
વહેમીના વહાલ હશે વિંખતી રે લોલ;
મારું હૈયું હજીય મારા હાથમાં રે લોલ,
રહેતાં એ સ્વારથીના હાથમાં રે લોલ.
એવું સુણવા હું લેશ નથી ઊભતી રે લોલ;
થાકી કયારેય નથી થંભતી રે લે લોલ;
જશે થાકી તે સેવકો શરીરના રે લોલ,
એવાં તે રોદણાં અધીરનાં રે લોલ.
પણે ઊભો પ્રાણેશ રહ્યો રાજતો રે લોલ,
ઘેરાં શાં ગાન વડે ગાજતો રે લોલ;
આવે સામો અચૂક અલબેલડો રે લોલ,
વહાલો જણાય વહાલઘેલડો રે લેાલ.
હું તો થંભી લગીર ગઈ લાજથી રે લોલ,
વહાલે વધાવી મને વહાલથી રે લોલ;
પડ્યા હૈયે પ્રકાશ હેત–હાસના રે લોલ,
એવા આનન્દ રૂડા રાસના રે લોલ.