જયા-જયન્ત /અંક બીજો/ પ્રવેશ ત્રીજો
| ← અંક બીજો - પ્રવેશ બીજો | જયા-જયન્ત અંક બીજો - પ્રવેશ ત્રીજો ન્હાનાલાલ કવિ |
અંક બીજો - પ્રવેશ ચોથો → |
ꕥ
શેવતી : ગોરસ લેઈ લેઈ પીજો,
- હો ! ગોપિકાની ગોરસી ભરેલી.
- વદને છે હેમજ્યોત,
- નયને છે પ્રેમજ્યોત;
- આત્મામાં અમૃતની હેલી :
- હો ! ગોપિકાની ગોરસી ભરેલી.
- (પાછળ કાશીરાજ આવે છે.)
- હૃદયાની આશ એક,
- રસિયાની રાસ એક;
- પ્રેમીની પ્યાસ ના છીપેલીઃ
- હો ! ગોપિકાની ગોરસી ભરેલી
- એ જ અમૃતનાં કરકિરણો.
- ચન્દ્રની જ્યોત્સનાધારાઓ
- મીંચ્યે નયને યે ઓળખાય.
- રાજેન્દ્ર ! વિસર્યા તો નથી હજી.
કાશીરાજ : આત્માના પટ ઉપર
- અંકાયા છે એ અક્ષરો તો.
- ક્ય્હાં શીખ્યાં, સૌન્દર્યરાણી !
- એવું અદ્ભૂત-અદ્ભૂત આલેખતાં ?
શેવતી : તે દિવસે ઝૂલે ઝૂલાવતાં
- નયનકિરણે ઉઘાડ્યાં સ્નેહલોક ત્હમે,
- ને પઢાવી પ્રેમગીતા.
- એ શું ભૂલ્યા ? રાજવી !
કાશીરાજ : મુજ જીવનની ઓ શકુન્તલા !
- એ પાઠ તે ત્હમે પઢાવ્યા, કે મ્હેં?
- દિલ તો ત્હમે લીધું લૂંટીને.
શેવતી : દિલ દઈને દિલ લીધું છે, રાજેન્દ્ર !
- હવિ વિના મોક્ષ ન હોય.
- શી છે ગિરિદેશની કથા?
કાશીરાજ : દેશ-દેશનો મુગુટ ગિરિદેશ.
- એ દેશનો યે લાવ્યો છું મુગટ,
- ઓ ઉરનાં દેવિ ! તમ માટે.
- રાયરાણીને વલ્કલ દીધાં;
- ને તખ્ત છે તે સૂનાં
- મ્હારાં મનોરાણીજીને કાજ.
શેવતી : રાજેન્દ્ર ! ક્ય્હાં માંડશો
- એ આપણા રાજસિંહાસન ?
- ગિરિદેશમાં કે વારાણસીમાં ?
કાશીરાજ : જ્ય્હાં જગત્ શોભના આદેશ દેશે ત્ય્હાં.
શેવતી : મુગટ માથે શોભે,
- ને મુગટ ઉપર કલગી વિરાજે.
કાશીરાજ : પણ સ્નેહનાં સિંહાસન
- હૃદયની દેવભોમમાં હોય.
- મ્હારી વારાણસી તો છે
- ઓ દેવિ ! આર્યકુલનું હૃદય.
શેવતી : તો રાજેન્દ્ર ! ચાલો ત્ય્હારે,
- જઈશું ત્ય્હાંનાં રાજભવનોમાં ?
કાશીરાજ : આજ નહીં, અક્ષય તૃતિયાએ.
- ઉઘડશે આપણા યે તે દિવસે
- અક્ષય સુખના ભંડાર.
- નિત્યમુહૂર્તના તે પુણ્યોજ્જવળ દિવસે
- અવનીના ઉપર ગૂંથાશે
- બ્રહ્મજ્યોતમાં ક્ષત્રિયજ્યોત,
- ને જન્મશે ઉદ્ધાર આર્યાવર્તના.
- ત્હમારૂં બ્રાહ્મ સૌન્દર્ય -
શેવતી : ને ત્હમારૂં ક્ષાત્ર વીરત્વ -
કાશીરાજ : પ્રેમબાલે ! પૃત્વીને પ્રકાશશે
- ઉભય એક થઇને.
શેવતી : પ્રારબ્ધ ઉઘડશે ત્ય્હારે પૃથ્વીવાસીઓનાં.
કાશીરાજ : બજાવો, ઓ સ્નેહવંશી !
- એ પરમ સૌભાગ્યની બંસી.
- જગતની ઝાડીઓ સૂની છે
- એ ટહુકાર વિના.
શેવતી : શીખી લીધો છે છેડતાં
- એ અજબ માધુર્યનો બોલ.
- પણ એક-એકલી જ હું?
- આંબાની એક ડાળે છે બે કોયલ,
- તો બે ય કોયલ સાથે ટહુકે.
- બોલાવો ત્હમારી યે કોકિલા, રાજેન્દ્ર !
કાશીરાજ : લ્યો આ મુજ આત્માનો બોલ.
શેવતી : બે નયનમાંથી તેજકિરણો પ્રગટે,
- ને એ પૂર સંગમ પામી
- આત્મા બને એકદૃષ્ટ;
- એમ આપણી બંસીઓ યે
- સંગમ સાધી થઇ એકબોલ.
કાશીરાજ : બોલાવો હવે બ્રહ્મનાદ, દેવિ !
શેવતી : નથી-નથી આવડતો એ હજી.
- કાશીમાં પવિત્ર થઈશ
- ત્ય્હારે ભણીશ કો તપેશ્વરીજી પાસે.
- આજ તો ઉચ્ચારીશ
- પ્રેમનો પરમ ટહુકાર.
કાશીરાજ : સ્નેહનાં તપ -
શેવતી : તપવાની છે જ એ તપશ્ચર્યા
- અક્ષય તૃતિયાની અવધ સૂધી તો.
- જો, જો, વાયદો ન વીતે હો.
- ફૂલડાં કરમાય છે, રાજવી !
- વસન્ત બેઠી, ખીલી,
- ને વીતી યે જશે.
- કોયલ ટહુકે છે વન ભરી;
- સુણશો એનો ગેબી ટહુકાર ?
- જીવનના નવપલ્લવે પલ્લવેલાં
- ઘટા ઘેરી ઘેરી ઘેરાણી છે.
- સુણશો ? મંહી બોલે છે
- ધીરો-ધીરો-જલરવધીરો
- આત્માની વેણુનો બોલ.
કાશીરાજ : પ્રારબ્ધનું પ્રગટ્યું નથી
- હજી પ્રભાત, જગત્શોભને !
- મ્હારા રાજઘુમ્મટો ઉપર
- ઉગી નથી હજી ઉષા
- આનન્દની લહરે લહરાતી.
શેવતી : રાજેન્દ્ર ! હું ત્હમારી ઉષા.
કાશીરાજ : ત્હમે તો મ્હારાં બંસી.
શેવતી : ને ત્હમે મ્હારા બંસીધર
- રાજવી ! ઓ સ્નેહરાજવી !
- ઓ રસના રઢિયાળા રાજવી !
- બોલો ત્ય્હારે, બંસીઓ લઇએ-દઇયે.
- ત્હમારે મુખડે હું,
- ને મ્હારે મુખડે ત્હમે
- બિરાજો, ને બોલો.
કાશીરાજ : પરસ્પર પ્રેમ લીધો-દીધો, તેમ.
- મ્હારી આત્મવેણુ ત્હમે લ્યો,
- ત્હમારી આત્મવેણુ હું લઉં.
- હવે –
શેવતી : વેણુ લઇયે ને દઇયે,
- હૈયાની, સૈયા !
- વેણુ લઇયે ને દઇયે.
- તું જગમોહન,
- હું રસશોભન;
- દિલને વસ્યાં દરિયે;
- હૈયાની, સૈયા !
- વેણુ લઇયે ને દઇયે.
- તું નટનાગર,
- હું રૂપસાગર;
- ભરતી બધે ભરિયે;
- હૈયાની, સૈયા !
- વેણુ લઇયે ને દઇયે.