ન્હાના ન્હાના રાસ/વન
| ← શીયળ | ન્હાના ન્હાના રાસ - ભાગ ૧ વન ન્હાનાલાલ કવિ |
ગોવાલણી → |
૨૬
વન
ઉગ્યો સૂરજ જો ! લીલૂડા વનમાં રે,
ઉગ્યો ઉગ્યો સરવર ગિરિવરને તટે.
જાગ્યાં ઘોર ઘટામાંનાં પંખેરૂ રે,
જાગ્યાં જાગ્યાં મેના પોપટ મોરલા.
ધણ લઇ ચાલ્યા વનમાં બાલ ગોવાળો રે,
ગયો જઇ ચારશે રે આઘી સીમમાં.
ઘાડાં જામ્યાં જાંબૂડાનાં ઝાડો રે,
ત્હેને શીળે ધણ વેરાતું ઢળી જશે.
દૂર સરવર ભરતા ઝરણાનાં જેવો રે
ગીતડાં ગાતઆં નાદ રાયકો રેલશે.
આંબાની મંજરીઓ ખાતી કોયલ રે
વસન્તની વાંસલડી સરિખી બોલશે.
- મા છોડીશ તું આજે ઠરી વેણુ રે,
પ્રભુનાં ગીત વનવનથી વહી ત્હને વધાવશે.
****
વૈશાખે વંટોળ ઉન્હાધખ વાશે રે,
ધૂળનાં વાદળ રચશે વનના વાયરા.
બળતા કિરણોના વરસાદ વરસશે રે,
બળશે ધરતી, બળશે પ્રાણી, પાંદડાં.
વિયોગ શો કંઇ ધોમ ધખે આકાશે રે,
સૂકવશે સૃષ્ટિ, રસ આંબે સીંચશે.
ચીલામાં ચળકન્તા મરવા વીણી રે
છાંયે બેઠા રાયકો ભાત આરોગશે.
ઉડતાં પંખી ડાળે ભેળાં થાશે રે,
વિસામે વિરમશે જગના પન્થીઓ.
કડવી લીમડિયોની મીઠી છાયા રે
થાકેલા ગોવાળનો થાક ઉતારશે.
કિલકિલ કરતાં છાલપડાં પંખેરૂ રે.
વ્હાલા ગોવાળ હાલરડે ઉંઘાડશે.
લીલમછમ પલ્લવમાં ઠરતો વાયુ રે
થાકેલા ગોવાળનો થાક ઉતારશે
ફળફૂલથી લળતી ને નમતી ડાળો રે
પોઢ્યા ગોવાળ ફૂલપાંડડીએ વધાવશે.
—સંકોરી લે પાલવ ત્હારો ઉડતો રે,
વસન્તના પાલવની લિઝ્ઝત જો ! ઘડી.
****
નમતો પ્હોર થશે ને સૂરજ નમશે રે,
વાદળિયા સરવરમાં લહરો આવશે.
તટના છાસ મંહી મધમાંખ ગણગણશે રે,
પાળોને શણગારશે બગની વેલડી.
તરુવર કરતાં વધશે ત્હેમની છાયા રે
પશુ પંખી પણ લાગશે મદભર ડોલવા.
પોઢ્યા રાયકા આળસ મરડી ઉઠશે રે,
ઉઠીને વગાડશે ચતરંગ વાંસળી.
આઘી આઘી ખોમાં ચરતી ગાયો રે
વાંસલડી સુણી ઊભશે, ને વળી આવશે.
જળ જળ નિર્મળ કમળો છુંદતી ભેંશો રે
વાંસલડી સુણશે ને જલને છાંડશે.
—જો ! જો ! ઘેરા ભવયમુનાતટ રમતા રે
અનહદ રે વગાડે ગોવિન્દ વાંસળી.
સુણ, સ્હમજ, આચર તે ગીતના ભેદો રે,
પશુથી એ પામર શું આપણ માનવી ?
****
સ્હાંજ પડી, આ તડકા કુમળા થાય રે,
સૂરજ પણ ધરતીના ઉરમાં ઢળી પડે.
ક્ય્હાં છે ધણ? એ ક્ય્હાં છે બાલ ગોવાળ રે ?
ક્ય્હાં છે વાંસલડી એ વનવન વીંધતી ?
માત્ર સરોવર જલમાં રમતા ભાળું રે
દોડતી વાદળીઓનાં ભૂખરાં લહેરિયાં.
—આછા ઘૂંઘટ ઉઘાડ, વદન વિકસાવ રે,
વાદળીઓને વેર, પ્રગટ મુખચન્દની.
પ્રિયતમપ્રિય જોઈ લોકડિયાં લજ્જાશે રે,
વસન્ત તો પાંખડીએ પ્રેમ વધાવશે.
ધન્ય નયન ! શું હાસ્ય વિરલ હુ પામ્યો રે !
આશીર્વાદ હૃદયમાં ઉભરાતા ઝીલ્યા.
ભાલકમલસૌભાગ્યસુધા મ્હેં પીધી રે,
ધણમાં નવ એ દૂધડિયાં લાધ્યાં મ્હને.
