બધો વહાલો હશે!
રોટલા ઘડતી સ્ત્રી રાંધણિયામાંથી બહાર ઓરડામાં આવી ને કાંસાનું ચકચકિત તાંસળું પોતાના ઓઢણાના છેડા વતી લૂછતી ઘરધણીની સામે હેતભરી ઊભી.
“આવી તે શી ટેવ!” એણે દેવરાજને કહેતાં કહેતાં મોં મલકાવ્યું: “વીરુ વગરના આંધળા ભીંત નહીં તો!”
એ હાસ્ય અને એ ઠસ્સો દેખીને કોઠી પાછળ છુપાયેલો પુરુષ અસહ્ય યાતના અનુભવી રહ્યો, “એ હાસ્ય મારી મિલકતનું; છતાં મને કદી મળ્યું નહીં!”
કોઠીના પાછળના અંધારામાં તો સંસાર-પ્રેમના આ પલપલના દ્રશ્યે એ છુપાયેલા ક્ષત્રિયના અંતરમાં તોફાનો મચાવ્યાં. આ મારી – મારી – મારી પોતાની પરણેલી સ્ત્રી એક વાર મેં મારી છાતીએ ભીડેલી: આજે મારા દેખતાં પરપુરુષને પંપાળે છે, પ્રેમ ને દયાનાં ઝરણાં વહાવે છે. ઓ જો, જો, એણે કેવાં ભાવભર્યા નયણાં માંડ્યાં – એ નીચે ઝૂકી – એની કેશ-લટ ઝૂલી પડી – એ હમણાં હમણાં, હમણાં – શું ચૂમશે? ના, એની આંખો પીએ છે પેલાનાં નેત્રામૃતો. ઝટ તલવાર ઉપાડું ! ઝાટકું !
કોણ હાથ ઝાલી રાખે છે? કોણ મને આ દુષ્ટ દ્રશ્ય દિલ દબાવીને જોયા કરવાની ફરજ પાડી રહ્યું છે? એ શબ્દ –
"વીરુ વિના વાળુ નહીં કરું, ગોઠે નહીં, આટલે વર્ષે હવે એકલા ખાવું ભાવે નહીં.”
“ગઢપણ આવે છે તેમ ગાંડપણ વધતું જાય છે!” સ્ત્રી એના સામે ઝૂકી જઈને બોલે છે.
‘એનું માથું ઉડાવી દઉં – શી વાર?' એ લાગણીને લજવતો બોલ પુરુષ ફરી બોલે છે: “એના બાપનું કલેજું અટાણે ક્યાંક વાળુની થાળી માથે નહીં પોકારતું હોય ‘વીરુ!' 'વીરુ' હેં સ્ત્રી?”
સામે બેઠી બેઠી, બાજઠને પોતાના ઓઢણાને છેડે લૂછતી ને થાળી-તાંસળાં ગોઠવતી, ઝૂલતી લટવાળી સ્ત્રી ઉપરનું ઝેર, એ પર-દારાને પોતાની કરનાર મરદ પરનો કાળ, કોઠી પાછળના કાજળ-ઘાટા અંધકારમાં નસે નસે ચડતો ને ઊતરતો હતો. માથાના તાળવાને તોડી બહાર ધસવા માગતા ઈર્ષ્યાગ્નિની જ્વાલાઓનું જોર તૂટી પડતું હતું. એના ઉપર ક્યા પાણીની છાલક પડતી હતી?
“યાદ કરો ! એના બાપના વાળુની થાળી ઉપર અટાણે કોઈ કોળિયાનો ભાગ માગનાર હશે નહીં.” એમ કહેતો દેવરાજ પટ્ટકિલ હસીને કોઈક વેદના દબાવતો હતો.
