'પણ પ્રભુ! પ્રભુ! કેમ શી રીતે?
'ઝપટ એકમાં અગ્નિ ધરી!
'નવ બળું હજુ! ખાક ના ઉડે!
'હૃદય પીગળી ના વહે અરે!'
ઝીણા આવા રુદનસ્વર આ કુંજ માંહીથી આવે,
નીલાં તેની ઉપર તરુઓ શીશ નીચાં નમાવે!
ના છે રાત્રિ દિવસ નથી વા સૂર્ય વા ચન્દ્રમા ના,
કિન્તુ તેના ઝળઝળ થતા તેજમાં વિશ્વ ન્હાતું.
કુંળી સંધ્યા છ વરસની એ બાપડી કન્યકાના,
ગાલે ઓઠે શરીર ઉપર ફેરવે હસ્ત સ્નેહે!
મીચેલાં એ નયનકમલો સારતાં અશ્રુબિન્દુ,
સંધ્યાનું એ હૃદય ગળતાં તારલાઅશ્રુ આવ્યાં!
સંધ્યાથી એ કુમળી વધુ ત્યાં આવી પ્હોંચી તમિસ્રા,
હેતે લાવી ઉર પર ધરી શીતળો હિમરશ્મી;
એ બાલાનાં નિજ કર વતી ચન્દ્રમા અશ્રુ લૂછે,
કિન્તુ તે એ પિગળી ગરતાં ગાલથી પાદ પાસે!
કુદરત વહે તેનું ભાન ના દુઃખી દિલને,
દુઃખીના દુઃખમાં કિન્તુ ડૂબે તારા,શશી, રવિ!
જહીં ઘેરાયેલું દુઃખમય તિમિરે જિગર છે,
તહીં પેસી કો દી જરી પણ ના શકે કિરણ કો!
અહો! એ અન્ધારૂં પ્રલય થકી એ કૈં વધુ ખરે,
વીતેલી તે જાણે, બિનઅનુભવી ના સમજશે.
જૂદાં જૂદાં શ્રવણનયનો કાર્ય કીધા કરે છે,
કિન્તુ ખેંચી મન લઇ સકે સર્વને એક સ્થાને;
જૂદા જૂદા બુદબુદ તરે કોઇ કાસાર માંહીં,
તેને જેવો લઇ જઇ શકે એક કાંઠે અનિલ.
* * *
આવે ગાયનના સ્વરો પિગળતા ચન્દા મહીં દૂરથી,
આવે કો સખીમંડલી રમતી ને ગાતી ભર્યા હર્ષથી;
તેમાં ચમ્પકની બીડેલ કલી શી નામે રમા એકલી,
સૌ વચ્ચે અગિયાર વર્ષની હતી કન્યા ધીમે ચાલતી.
