હાલરડાં/માતા અનસૂયા ઝુલાવે
| ← જુગના આધાર | હાલરડાં માતા અનસૂયા ઝુલાવે ઝવેરચંદ મેઘાણી |
ભોળી જમના → |
માતા અનસૂયા ઝુલાવે
[બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને શંકર, ત્રણેય દેવ હતા. તેમણે સાંભળેલું કે ધરતી પર અત્રિ નામના ઋષિને એક અનસૂયા નામે અતિશય રૂપાળી સતી સ્ત્રી છે. તેઓ ભિક્ષા લેવાને બહાને ઋષિના આશ્રમમાં આવ્યા. સતી એકલાં જ હતાં. દેવો કહે કે 'સતી! તમે અમને નગ્ન સ્વરૂપે ભિક્ષા આપો!' સતી તો બોલે બંધાયાં હતાં. વળી પોતાનું શિયળ પણ સાચવવું હતું. એના શિયળને પ્રતાપે એણે ત્રણેય દેવોને છોકરાં બનાવી લીધાં, ઘોડિયામાં નગ્ન રૂપે સુવાડીને હીંચોળ્યાં અને પાપી મનવાળા દેવોને છોડાવવા તેમની ત્રણેય સ્ત્રીઓ આવી કરગરી ત્યારે સૌની મીઠી ઠેકડી કરીને છોડ્યા.]
માતા અનસૂયા ઝુલાવે પૂતર પારણે રે!
ત્રણે દેવો આવ્યા અત્રિ ઋષિને આશ્રમે રે
માતા અનસૂયાનું સત છોડવા કાજ
માતા અનસૂયા ઝુલાવે પૂતર પારણે રે!
અતિથિ રૂપે આવ્યા ભિક્ષા લેવા કારણે રે
સતી દિગમ્બર રૂપે ભિક્ષા આપો આજ. – માતા૦
સતીએ અંજલિ ભરીને દેવોને માર્જન કર્યા રે;
બનિયા બાળક રૂપે ત્રણે અતિથિ દેવ. – માતા૦
માએ પૂતરભાવે પયનાં પાન કાવિયાં રે,
તેના પુન્ય તણો ત્યાં રહ્યો નથી કાંઈ પાર. – માતા૦
વાઢ્યા આલાલીલા ચોગઠ ચારે વાંસડા રે,
તેનો ઘડિયો છે કાંઈ પારણિયાનો પાટ. – માતાo
પારણું વળગાડ્યું છે આંબા કેરી ડાળીએ રે;
તેમાં પોઢાડ્યાં છે ત્રણે અતિથિ-બાળ. – માતાo
સતીએ હીરલા દોરી લીધી છે કંઈ હાથમાં રે;
માતા હલવલ! હલવલ! કરી હાલરડાં ગાય. – માતાo
મારા કાળા ગોરા ઘઉંલા કુંવર કાનજી રે;
તમારા નામ ઉપરથી જાઉં હું તો બલિહાર. – માતાo
બ્રહ્મા, વિષ્ણુ, શંકર, બાળા, પોઢો પારણે રે;
સૂઈ જાઓ ઉમિયા લખમી સાવિત્રીના કંથ. – માતાo
પ્રભુએ મે'ર કરી મનગમતાં બાળક આપિયાં રે
ભાંગ્યાં વાંઝી-મેણાં, અતિ ઘણો આનંદ. – માતાo
કાકા, મામા, માશી બોલો મારાં બાળકાં રે!
જે કોઈ બોલે એને આપું ફૂલનો હાર! – માતાo
ત્રણે સતિયું ચાલી માતા પાસે જાચવા રે;
માતા અનસૂયાજી આપો અમારા કંથ. – માતાo
માતા અનસૂયાજી મુખથી એવું બોલિયાં રે;
સતિયું ઓળખી લ્યો તમ સૌ સૌના ભરથાર. – માતાo